Przy okazji prac remontowych w dominikańskim kościele św. Mikołaja w Gdańsku światło dzienne ujrzało umbraculum - papieskie regalium, które przetrwało czas II wojny światowej.
Umbraculum, jest formą parasola liturgicznego będącego symbolem władzy papieskiej. Podczas sede vacante na stolicy Piotrowej umbraculum znajduje się w godle Stolicy Apostolskiej.
Za datę powstania zabytku należy przyjąć rok 1928, kiedy to papież Pius XI nadał kościołowi pw. Świętego Mikołaja tytuł Bazyliki Mniejszej, jako jedynemu kościołowi katolickiemu w gdańskim śródmieściu .
Umbraculum było przeznaczone wyłącznie do procesji, w których uczestniczył następca św. Piotra, jego posiadanie było przywilejem bazylik mniejszych.
Pierwszym papieżem używającym ubraculum był Aleksander VI, od 1989 roku przepisy liturgiczne nie wspominają o takim wyposażeniu bazylik.
Przeznaczenie umbraculum do naszej Bazyliki potwierdzają archiwalne fotografie oraz herb Bazyliki z charakterystycznym zwieńczeniem.
Rozpiętość tkaniny ma aż 235 cm, wysokość wraz z drzewcem 389 cm. Umbraculum z Gdańska jest prawdopodobnie jednym z nielicznych oryginalnych sprzętów liturgicznych tego typu. Mechanizm umbraculum zachował się w niezmienionej technice, materiał (zgodnie z przepisami powinien być to jedwab) został miejscami zniszczony przez grzyby i pleśnie. Na wniosek klasztoru, Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał umbraculum do rejestru zabytków województwa pomorskiego. Klasztor podejmie starania, aby jak najszybciej zabezpieczyć zabytek oraz uzyskać dotacje na prace konserwatorskie.
fot. archiwum Klasztoru Dominikanów