„Wydaje się, że te duchy błogosławione nie mogą inaczej wyglądać w niebie” –pisał o jego malarstwie Giorgio Vasari.
18 lutego obchodziliśmy wspomnienie bł Jana z Fiesole, dziś znanego lepiej jako Fra Angelico lub Beato Angelico.
Urodzony w 1400 roku w toskańskim Castello Vecchio Fra Angelico, a właściwie Guido di Pietro – bo tak nazywał się przed założeniem dominikańskiego habitu – już od najmłodszych lat poznawał u florenckich mistrzów malarskie rzemiosło. Nie zarzucił go także po drugiej stronie klasztornej furty, gdy w wieku 20 lat wstąpił do Zakonu Kaznodziejskiego.
Dobra Nowina na obrazach
Malował tak jak żył: prosto i pobożnie. XVI-wieczny historiograf Giorgio Vasari opisał go jako człowieka nader łagodnego, pokornego, prostego i pobożnego, a wszystkie te cechy znajdują odbicie w jego obrazach. Wypełniał zakonny charyzmat jak umiał najlepiej, głosił więc Dobrą Nowinę przez swoje obrazy.
Fra Angelico malował wyłącznie obrazy religijne: głównie sceny z Nowego Testamentu i z życia świętych. Pierwszym dużym zamówieniem jakie otrzymał, było wykonanie malowideł we florenckim klasztorze San Marco, gdzie wśród wydarzeń ewangelicznych obok Chrystusa i Maryi spotykamy także dominikańskich świętych. Znajdujące się w zakonnych celach, dość surowe obrazy o prostych kompozycjach służyły zakonnym braciom do kontemplacji historii Zbawienia.
Wykończył złotym detalem
Do najpiękniejszych dzieł Fra Angelica zaliczyć możemy z pewnością namalowaną około roku 1435 „Koronację NMP”. Przechowywany w Luwrze obraz przedstawia ukazaną na wysokim piedestale scenę wywyższenia Maryi w otoczeniu świętych i aniołów. Mimo ich wielkiej liczby, każdy z nich namalowany został osobno i wyróżniony właściwymi atrybutami. Możemy wśród nich rozpoznać m. in. święte dziewice: Katarzynę Aleksandryjską i Agnieszkę, męczennika Wawrzyńca czy patriarchę Dawida. Patrzący zdaje się stać w kolejnym kręgu/szeregu świętych i brać udział w tym niezwykłym wydarzeniu.
Vasari pisał: „Wydaje się, że te duchy błogosławione nie mogą inaczej wyglądać w niebie”, a patrząc na ten obraz przyznajemy mu rację. Widza urzeka bowiem feeria świetlistych barw, a wyrafinowane kształty, wdzięczne pozy, łagodne gesty dają wrażenie niezwykłej niebiańskiej wprost harmonii. Całość wykończył Fra Angelico niezwykle wytwornym złotym detalem, abyśmy choć cielesnymi oczami mogli dotknąć chwały świętych w niebie.
Do innych znanych dzieł Anielskiego Brata możemy dołączyć także: malarską dekorację kaplicy Mikołaja V na Watykanie z epizodami z życia św. Wawrzyńca i św. Szczepana oraz przedstawienie Sądu Ostatecznego – znajdujące się dziś w Museo di San Marco we Florencji.
Patron malarzy i historyków
Zmarł 18. lutego 1455 roku w Rzymie, gdzie w bazylice Santa Maria Sopra Minerva po dziś dzień spoczywają jego doczesne szczątki. Tego dnia od 1982 roku Kościół obchodzi jego wspomnienie jako patrona malarzy i historyków sztuki.
