Na kanale YouTube dominikanie.pl ukazało się nagranie motetu Dawida Kusza OP bazującego na gregoriańskiej antyfonie "Ave Florum" ku czci Św. Jacka
Utwór nagrany przez zespół kameralny Sancta Trinitas pod kierunkiem Dawida Kusza OP powstał z okazji Kapituły Generalnej, by promować postać Świętego Jacka – założyciela Polskiej Prowincji Zakonu Kaznodziejów. Ave Florum Dawida Kusza OP łączy tradycyjną melodię zaczerpniętą z gregoriańskiej antyfony z nowoczesną formą muzyczną. Ufamy, że ten delikatny i kojący utwór pomoże słuchającym znaleźć modlitewne połączenie ze Świętym Jackiem, który, choć umarł w XIII wieku, żyje w Bogu i wstawia się za wszystkimi, którzy szukają jego wsparcia. Dlaczego jednak prezentujemy to nagranie z okazji Kapituły Generalnej Zakonu w Krakowie?
Chcemy, żeby ponad stu braci dominikanów zgromadzonych na Kapitule Generalnej, mogło przekazać swoim wspólnotom pochodzenia część doświadczenia pobytu w Krakowie i cichej obecności Świętego Jacka reprezentowanej przez Jego relikwie. Przygotowana przez Marlenę Solon (profil na Behance) wizualizacja do nagrania nawiązuje do motywów architektonicznych Bazyliki Świętej Trójcy w Krakowie, gdzie znajduje się grób Świętego Jacka.
Uczestnicy Kapituły Generalnej mieli okazję wysłuchać motetu Ave Florum na żywo 19 lipca, w trakcie koncertu zespołu Sancta Trinitas pod kierunkiem Dawida Kusza OP. Poniżej tekst antyfony do świętego Jacka oraz zapis neumatyczny gregoriańskiej melodii, która stała się inspiracją do nowej kompozycji.
Ave, florum flos, Hyacinthe,
omni flore purior.
Ave, gemma pretiosa,
cunctis gemmis clarior.
Ave, protector omnium
ad te confugientium.
Ave, caelestis incola:
succurre prece sedula.
O Hyacinthe sanctissime,
o Confessor dulcissime.
Bądź pozdrowiony, kwiecie nad kwiatami, Jacku*,
czystszy od wszystkich kwiatów!
Bądź pozdrowiony, drogocenny kamieniu,
świetniejszy od każdego kamieniu!
Witaj, obrońco wszystkich,
którzy uciekają się do Ciebie!
Bądź pozdrowiony, mieszkańcu nieba;
pospiesz z gorliwą modlitwą!
O, Jacku najświętszy,
o, Wyznawco najsłodszy!
* Łacińska wersja imienia Jacek to Hyacinthus – słowo to jest też nazwą półszlachetnego kamienia i kwiatu nazywanego po polsku “hiacynt” – na tej wieloznaczności bazuje koncept łacińskiego tekstu gregoriańskiej antyfony, który niestety jest nie do oddania w języku polskim.
Jacek Odrowąż, jak przekazuje tradycja, urodził się w 1185 roku w Kamieniu Śląskim na Śląsku Opolskim, w możnej i wpływowej rodzinie Odrowążów. Jako młodzieniec otrzymał staranne wykształcenie, a następnie został kanonikiem kapituły krakowskiej. Studiował w Krakowie oraz we Włoszech, prawdopodobnie w Bolonii i Paryżu, gdzie zdobył gruntowną wiedzę z zakresu teologii i prawa kanonicznego. Zgodnie z najstarszymi świadectwami do Zakonu Kaznodziejskiego wstąpił za przyczyną swojego wuja Iwona Odrowąża, ówczesnego biskupa krakowskiego. To właśnie Iwo Odrowąż podczas wizyty w Rzymie miał poprosić św. Dominika o przysłanie braci do Polski i wskazać pierwszych kandydatów: Jacka Odrowąża, Czesława Odrowąża oraz Hermana Niemca.
Jacek wraz ze swoim kuzynem Czesławem, zafascynowani duchowością św. Dominika, wstąpili do nowo powstałego Zakonu Kaznodziejskiego i zostali jednymi z pierwszych dominikanów z Europy Środkowo-Wschodniej. Po odbyciu niezbędnej formacji we Włoszech udali się w podróż powrotną. Po przybyciu do Polski w 1222 roku, Jacek z pomocą biskupa Iwona Odrowąża założył przy kościele Świętej Trójcy pierwszy klasztor dominikański w Krakowie i został przeorem pierwszej wspólnoty.
Przyszły święty rozpoczął szeroką działalność duszpasterską i misyjną, w której wyróżniał się gorliwością, mądrością i żarliwością apostolską. Głosił Ewangelię nie tylko w Polsce, ale także na terenach Rusi Kijowskiej, Prus, Litwy, Moraw i Saksonii. Te działania były ważnym elementem reformującego się Kościoła w XIII wieku. Według niektórych źródeł, nierzadko kwestionowanych, polski dominikanin dotarł również do Skandynawii. Nie bez przyczyny Jacek nazywany jest Apostołem Północnej Europy lub Apostołem Słowian.
Jedna z najbardziej znanych legend o życiu Jacka głosi, że podczas najazdu Tatarów na Kijów dominikanin, ratując Najświętszy Sakrament z płonącego kościoła, miał ze stojącej na ołtarzu figury usłyszeć głos Matki Bożej, mówiący „Syna bierzesz, a Matkę zostawiasz?”. Mimo znacznego jej ciężaru, miał w cudowny sposób nieść bez wysiłku zarówno Najświętszy Sakrament, jak i figurę Maryi, i uciec bezpiecznie z płonącego miasta. Od tego czasu na wielu wizerunkach przedstawiany jest z monstrancją i figurą Matki Bożej w rękach.
Jacek zmarł 15 sierpnia 1257 roku w Krakowie i został pochowany w kościele Świętej Trójcy. Został kanonizowany przez papieża Klemensa VIII w 1594 roku. Jego kult, kształtujący się przez stulecia, był żywy we wszystkich krajach, w których dominikanie budowali swoje klasztory, szczególnie we Francji i Włoszech. Wizerunek Jacka pojawił się w wielu klasztorach dominikańskich, święty ma też swoją kaplicę w dominikańskiej bazylice św. Sabiny na Awentynie w Rzymie. O jego popularności świadczy także fakt, że – jako jedyny Polak – znajduje się on wśród 140 świętych przedstawionych na kolumnadzie Berniniego, która otacza plac św. Piotra na Watykanie. Jest jednym z najbardziej znanych polskich świętych, czczonym w całej Europie, obu Amerykach oraz Azji. Jego wspomnienie liturgiczne obchodzone jest 17 sierpnia.
Dawid Kusz OP (✽1979) to polski dominikanin, kompozytor, dyrygent i wykładowca. Absolwent Akademii Muzycznej w Krakowie, jest autorem wielu utworów liturgicznych, w tym obecnych w śpiewniku “Niepojęta Trójco”. Jest doktorem habilitowanym sztuk muzycznych, wykładowcą przedmiotów muzyczno-teoretycznych w Instytucie Muzyki Kościelnej Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II oraz w Kolegium Filozoficzno-Teologicznym oo. Dominikanów.
Cenisz naszą pracę?
