22 grudnia 1216 roku – 797 lat temu – papież Honoriusz III zatwierdził Zakon Kaznodziejski.
Wydarzenie to wspominają w swoich klasztorach polscy dominikanie, zanosząc modlitwy podczas sprawowanych w czwarta niedzielę Adwentu mszy świętych.
„Modlimy się za siebie – w intencji zbliżającej się Kapituły Prowincjalnej, podczas której wybierzemy naszego nowego przełożonego. Prosimy zatem o mądry wybór” – mówi o. Piotr Ciuba, przeor katowickich dominikanów.
„Modlimy się także za tych, do których jesteśmy posłani, naszych parafian i wszystkich przychodzących do naszego kościoła. Dominik modlił się: »Boże, co będzie z grzesznikami?«, my także chcemy pamiętać o tych, którym mamy głosić Ewangelię” – dodaje przełożony najmłodszego klasztoru dominikańskiego w Polsce.
Ojcowie dominikanie w Tarnobrzegu goszczą w tym czasie w swoim kościele ikonę powołaniową Świętego Ojca Dominika, która peregrynuje po polskich klasztorach. „Niech jej obecność będzie zachętą do modlitwy za Dominikanów, aby byli gorliwymi, wiernymi i świętymi naśladowcami swojego założyciela” – prosili wiernych tarnobrzescy dominikanie.
Zakon Kaznodziejski założył Święty Dominik Guzman – hiszpański duchowny, który na początku XIII wieku w południowej Francji skupił wokół siebie grupę wędrownych kaznodziejów. Pierwszy klasztor dominikański powstał w 1215 roku w Tuluzie, zaś 22 grudnia 1216 roku papież Honoriusz III wydał bullę zatwierdzającą nowy zakon w oparciu o regułę Świętego Augustyna.
Dominikanie położyli wielkie zasługi dla odnowy życia chrześcijańskiego w średniowieczu oraz podejmowali działalność misyjną na wschodnich krańcach Europy, w obu Amerykach – gdzie zasłynęli z obrony prześladowanych Indian, a także w Azji.
Zakon wydał wielu znamienitych teologów – wśród nich żyjącego w XIII wieku Świętego Tomasza z Akwinu, którego zaliczono w poczet doktorów Kościoła.
Wciągu prawie 800 lat istnienia Zakonu Kaznodziejskiego, czterech dominikanów było papieżami: Innocenty V, Benedykt XI, Święty Pius V i Benedykt XIII. To właśnie od czasów pontyfikatu Piusa V w połowie XVI wieku papieże noszą białe sutanny – od koloru dominikańskich habitów.
Do Polski dominikanów sprowadził Święty Jacek Odrowąż, który w 1223 roku założył pierwszy klasztor nowego zakonu w Krakowie. W kolejnych latach klasztory dominikańskie powstały także we Wrocławiu, Gdańsku, Lublinie i Poznaniu.
Zakon Kaznodziejski liczy na całym świecie około 6500 braci, którzy pracują w ponad 100 krajach na wszystkich kontynentach. Obecnym generałem zakonu jest francuski dominikanin, o. Bruno Cadoré – 86. następca Świętego Dominika.
Polską Prowincję Dominikanów tworzy około 450 braci, którzy żyją w kilkunastu klasztorach i domach zakonnych. Polscy dominikanie pracują także m.in. na Białorusi, Ukrainie, a także w Niemczech, Stanach Zjednoczonych, w Afryce oraz na Dalekim Wschodzie Azji i w Australii. Przełożonym Polskiej Prowincji jest o. Krzysztof Popławski.
Oprócz działalności duszpasterskiej – zwłaszcza wśród młodzieży szkolnej i studentów – polscy dominikanie prowadzą w Poznaniu książkowe Wydawnictwo „W drodze” oraz wydają renomowany miesięcznik pod tym samym tytułem.
Poza męską gałęzią. Zakonu tworzą także Mniszki Zakonu Kaznodziejskiego oraz Trzeci Zakon Dominikański, nazywany tercjarzami lub poprawniej: świeckimi dominikanami. Należą do niego osoby świeckie, które w codziennych warunkach starają się żyć duchowością dominikańską.
